Los portaires de lutz

Los solelhs se coijan, los jorns se’n van, los grands fuòcs que petejan dejos los topins s’esténhen pauc a pauc. Lo temps passa inexorablament e la darriera generacion de portaires de lutz s’eschandís lentament. La peu ridada e marcada per de las annadas de pena, ilhs son d’enqueras una punhada d’aver conservat dins lors còrs la flama dau sovenir. N’epòca que nòstras vilas e campanhas lusissián de mila fuòcs, ente la linga viventa que raïava los visatges daus jòunes coma los daus ancians. A queu moment, l’occitan viroletava de vilatges en vilatges, de regions en regions emb totas lors variantas e era portat per tots.
Plan segur, los portaires de lutz se sovenen de las oras sornas, de l’auratge de la meitat dau segle darrier que falhiguet bruslar nòstres raijaus a jamai, que falhiguet plantar tots nòstres idiòmas dins l’escuretat. Mas coma lo fènix renais de sos cendres, la linga se sauvet.

Los solelhs se coijan, los jorns se’n van, lo darrier portaire de lutz se’n es ‘nat, una estela de mai brilha dins lo ciau dau sovenir. Son partits mas lors esclats an pas feblit, ilhs an pres soenh de nos passar lo flambeu coma lors aujòus avant ilhs. Uei sem tots daus portaires de lutz, tots a nòstre niveu quand quauques uns son de las pitias chandelas d’autres son daus flambadas. Sovenem-nos qu’a travers nòstra linga portam la memòria de nòstres parents, de nòstres grands parents e de totas las generacions d’avant quelas generacions qu’an tant fach per nòstres drechs e nòstras libertats.

Nautres nos devem, coma lo fare, esclairar las generacions que venen per transmetre lo fuòc que coa en chascun de nosautres.

Los solelhs se coijan, los jorns se’n van, la chandela que luqueta rieba a son terme. Quand la granda dalhaira vendrá nos querre, quand l’escuretat de la mòrt nos bufara nòstra darriera alenada de vita, anem trapar nòstres ancestres.

Emb lor illustra companhiá podrem esser fiers, fiers tanben d’aver perpetuat la flama, d’aver far de la clardat a nòtres dròlles, d’aver lumat tot plen de pitits fuòcs perqu’un jorn devenhan ilhs tanben daus portaires de lutz.

Matéu emb l’ajuda de l’equipa e de Monica